De visie, T.E.x.E.L.
Het gaat om het beschermen van het eilandkarakter en het natuurlijk kapitaal, en zorgen voor voldoende draagvlak en tegelijk ruimte voor het door ontwikkelen van het toerisme. Het GroenLinks-voorstel spitst de visie ‘Toerisme en Economie in balans met Ecologie en Leefbaarheid’ toe op de volgende punten:
• Meten is weten, zorg dat je de effecten van beleid monitort, zodat er kan worden bijgestuurd.
• Inventariseer alle beddenruimte, stel vast welke ontwikkelmogelijkheden er zijn en wat we daarmee willen.
• Zorg voor een reële verdeling van de lusten en lasten van de Texelaars en de toeristische sector.
• Creëer een goed, fijnmazig en frequent vervoersaanbod zodat overlast van auto’s vermindert.
• Bescherm de leefomgeving van de Texelaars.
• Waarborg binnen de toeristische sector ondernemersvrijheid en zelfregulering.
De volgende stap is: zorgen dat we die doelen gaan bereiken. GroenLinks doet daarvoor tal van voorstellen. Met bij alle de vaste receptuur: uitwerken met de betrokkenen, duidelijk handhaafbaar, passen in de duurzaamheidsdoelen van de gemeente en zicht op de financiële consequenties.
- Toeristen met een kleine beurs
Welke doelgroepen worden bediend is volgens GroenLinks aan de toeristische sector. Er geldt wel een duidelijke verplichting: er moet voldoende ruimte zijn voor mensen met weinig geld om op Texel vakantie te houden. Dat kan bijvoorbeeld met kamperen bij de boer.
- Plafond aan het aantal bedden
De beste manier om het aantal toeristen op het eiland in de hand te houden is het hanteren van een plafond voor het aantal beschikbare slaapplaatsen, Texel werkt hier ook mee. Maar het huidige plafond kent de nodige gaten:
• Er is geen zicht op het aantal toegestane, al dan niet gebruikte slaapplaatsen.
• Er is geen inzicht in de regelgeving over het bouwen, vergroten en verhuren van slaapplaatsen, laat staan de handhaving daarvan.
Die gaten moeten gedicht. Door te beginnen met een inventarisatie, een nulmeting op korte termijn. Vervolgens zogeheten spookslaapplaatsen (wel beschikbaar maar niet gebruikt) wegstrepen en de regels bijpunten (ook voor bijvoorbeeld Bed & Breakfast of slaapplaatsen op schepen). Dit alles moet leiden tot een definitief plafond voor het aantal bedden, afspraken over monitoring en hoe de eventuele ruimte kan worden gebruikt voor vernieuwing van verblijfsaccomodaties.
- Vervoer, de auto aan de kant
Er komt een plan om verblijfsgasten die met de auto aankomen te stimuleren gebruik te maken van duurzaam vervoer: de fiets, elektrisch vervoer, het OV. De eerste proefprojecten gebeuren in de zomer van 2022.
Koester het natuurlijk kapitaal
Voor Texel is een zevental kernwaarden vastgesteld: rust en ruimte, rijkdom aan natuur en cultuurlandschappen, grote afwisseling in landschappen en manieren waarop we het land gebruiken, Texelse identiteit, eilandkarakter, nachtelijke duisternis en maritieme monumenten. Een nulmeting legt de kwaliteit van die kernwaarden vast, zodat vervolgens is na te gaan hoe die zich ontwikkelen.
- Draagvlak bij de Texelaar
Drukte is de meest gehoorde klacht van Texelaars als het gaat over toerisme. Om dat gevoel handen en voeten te geven gaat de gemeente gebruik maken van een druktemonitor, die uitmondt in een zogeheten irritatie-index. Dit instrument maakt het mogelijk zo nodig gericht maatregelen te treffen.
Ook de verdeling van de lusten en de lasten van het toerisme is voor draagvlak belangrijk. Op welke wijze kan de Texelaar aandeelhouder zijn van het toeristisch rendement? Een eerste begin is het hernieuwen van de toeristenbalans die aangeeft welke voorzieningen op het eiland mogelijk zijn dankzij het toerisme.
- Vreemd geld tegengaan
Texel wil zelf bepalen hoe het toerisme zich ontwikkelt, die autonomie is ook voor het draagvlak belangrijk. Vreemd geld ondermijnt zelfbeschikking. Denk bij dat vreemde geld aan de overname van De Pelikaan door de Van der Valk-keten, van de Texelse Bierbrouwerrij door Heineken en de Driehoek door Europarcs. Voor dat vreemde geld staat het Texelse belang uiteindelijk niet voorop.
Hoe hiermee om te gaan is niet eenvoudig, er liggen geen panklare oplossingen. Het kan ook niet een zaak van de gemeente alleen zijn, de toeristische sector heeft hierin een belangrijke rol.
Tegelijk kennen we op Texel een paar mooie voorbeelden. Denk aan de TESO, of de exploitatiemaatschappij De Krim, beide vormen van coöperatief ondernemen die hun gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid voor het eiland levend weten te houden. De gemeente moet deze aanpak met de betrokkenen verkennen, en zo de dreiging van uitverkoop minimaliseren.